İnterpress.az xarici mətbuata istinadən xəbər verir ki, oksigen, karbohidrat glukoza ilə birləşərkən, karbondioksid və su yaradaraq enerji təmin edir. Suyun əksinə, karbondioksid, mühitə azad edilən bir məhsuldur.
Oslo və Liverpul Universitetlərindəki alimlər, digər heç bir onurğanın sahib olmadığı bu qabiliyyət səbəbiylə, balığın sirrini kəşf etməyə başlayıblar.
Ortaya çıxdığına görə yapon balığının əcdadları təxminən 8 milyon il əvvəl, piruvat dehidrogenaza multienzim birləşməyindən cavabdeh olan genlərin surətlərini istehsal olunmuş. Orijinal genlər, enerji istehsal edən metabolik bir dairəyə girmək məqsədilə piruvat adı verilən bir glukoz törəni hazırlamağı əhatə edən orijinal funksiyası itirməmiş, bu genlərin surətləri zamanla dəyişərək, pivə maya-sındakı bənzər bir ferment etmək üzrə təkmilləşmişlər. Bu ferment, piruvik turşuya, daha sonra etanola çevrilən asetaldehitə çevirir.
Balıq adətən oksigenli tənəffüsdə istifadə etmək üçün üzgəclərindən oksigen udaraq, digər onurğalılar ilə eyni marşrutu istifadə edir. Oksigen aşağı olduğu zaman, marşrut kanal dəyişdirərək etanol istehsal edir.
Liverpul Universitetində bir təkamül fizioloq olan tədqiqatçı Maykl Berenbrink: \”Şimali Avropadakı yaşayış sahələrində, buz örtülü nohurlarda bir neçə ay sürən oksigensiz dövrlərdə yapon balığının qanındakı spirt sıxlıqları, bu ölkələrdə içkili avtomobil istifadə etmə sərhədinin üstündə olan 100 millilitr başına 50 milliqramdan artıq çatır. Ancaq yenə də bu, içində insanların da olduğu digər onurğalılar oksigendən məhrum olduqları zaman metabolik yan məhsul laktik turşu ilə olmaqdan çox daha yaxşı bir vəziyyət hesab olunur\”.
Bu vəziyyətdə, yapon balıqları çətin oksigen saxlayan akvariumlarda da başa çıxacaq qədər müqavimətli olduqlarını da açıqlanıb.
İnterpress.az
